Мясцовыя жыхары расказваюць, што зямля, на якой жывуць, даўней была памешчыцкай. Нейкая Альбіна, уладальніца фальварка, меўшы фінансавыя цяжкасці, вырашыла прадаць зямлю. Пакуплялі яе людзі з розных месцаў, а нашчадкі іх жылі на хутарах ажно да 50-х гадоў ХХ ст., пакуль не знеслі хаты з хутароў у адно месца. Можа, па імю той Альбіны і Альбай стала называцца людское пасяленне. Такая вось народная легенда пра паходжанне назвы вёскі Альба.
Але з гэтым наўрад ці можна пагадзіцца, бо ўпершыню фальварак Альба ўпамінаецца ажно ў ХVII ст.

14 ліпеня 1632 года, роўна за год да смерці, Леў Сапега (4.04.1557–7.7.1933) – дзяржаўны дзеяч ВКЛ – у тэстаменце завяшчае старэйшаму сыну Яну Станіславу Сапегу (25.10.1589–10.4.1635) у ліку другіх фальваркаў і фальварак Альба. Пасля неаднойчы ў дакументах XVII і XVIII ст.ст. Альба ўпамінаецца як уладанне магнацкага роду Сапегаў.

Цяпер аб назве. Акадэмічныя гістарычны і этымалагічны слоўнікі беларускай мовы фіксуюць слова “альба” і называюць значэнне гэтага слова. Альба – гэта белая рыза уніяцкіх святароў, парахоў. Такое ж значэнне слова “альба” маецца і ў вядомым “Слоўніку беларускай мовы” І.І. Насовіча (1870). Хутчэй за ўсё назва в.Альба і сапраўды звязана з культавай пабудовай – уніяцкай царквой ці нават кляштаром. Нездарма намі зафіксаваны ў ваколіцах вёскі Квасевічы, што побач з Альбай, мікратапонім Парахоўшчына, поле, у назве якога выразна бачыцца апелятыў парох, што значыць уніяцкі святар. Нельга пагадзіцца з В.А. Жучкевічам, які ў тапоніме Альба бачыць літоўскае olbyti – дакараць, выгаворваць, як занадта эмацыянальнае, абстрактнае для тапанімічнай назвы.

Тамтэйшыя жыхары называюць вёску Гальба, а сябе гальбенцамі, ужываючы прыстаўное г, што якраз характэрна паўднёва-заходняму дыялекту беларускай мовы, у зоне якога пасяленне знаходзіцца.

3 лістапада 2008 Комментариев: 1107 | Просмотров: 88002 | распечатать